Na łódzkiej wystawie zaprezentowano 70 eksponatów, w tym 40 historycznych
modeli oraz wiele interaktywnych instalacji i filmów, będących połączeniem XVI- i XIX-
wiecznych marzeń oraz planów i och rekonstrukcje lub realizacje, wykonane w XX i XXI w.
Wystawa „Leonardo da Vinci - Energia Umysłu” oraz jej polski komponent „Od marzeń o
lataniu do fabryki snów. Polscy Leonardowie” jest otwarta od listopada 2017 r. do początku
czerwca 2018 r. w EC1 Łódź – Miasto Kultury w Łodzi. Ma ona także tarnowski akcent,
poprzez dwóch wynalazców amatorów, żyjących na naszym terenie w XIX i na początku XX
w. Byli to Jan Wnęk – Ikar z Odporyszowa oraz Jan Szczepanik, zwany da Vincim z
Galicji.
   Wystawa ma na celu przekazanie wiedzy o wybitnym humaniście renesansowym,
Leonardo da Vincim, który szerokiej publiczności znany jest przede wszystkim jako malarz, a
tymczasem jego geniusz przerósł czasy, w których przyszło mu żyć. Da Vinci pozostawił po
sobie zbiory rysunków w wielu manuskryptach. Część z nich to jego oryginalne wynalazki,
ale też rysunki, przedstawiające istniejące technologie lub wprowadzał do nich pewne
ulepszenia. Na podstawie zachowanych manuskryptów z okazji 500. rocznicy urodzin
Leonarda w 1952 r., Narodowe Muzeum Nauki i Technologii im. Leonarda da Vinci (Museo
Nazionale della Scienza e della Tecnologia „Leonardo da Vinci”) przeprowadziło prace
interpretacyjne i sporządziło makiety, z których później, już w XXI w. została stworzona
wystawa zorganizowana przez paryskie Cité des Sciences et de l’Industrie, największe
centrum nauki w Europie dzięki pomocy Deutsches Museum. Wystawa była do tej pory
prezentowana w najważniejszych centrach wiedzy i nauki na naszym kontynencie: Cité des
sciences et de l’industrie – Paryż – Francja (2012), Deutsches Museum - Monachium –
Niemcy (2013), SESI-FIESP – Cultural Center - Sao Paulo – Brazylia (2014), TCU –
Museum - Brasilia – Brazylia (2015) oraz w Science Museum (Muzeum Techniki) w
Londynie (2016). Na łódzkiej wysatwie można zapoznać się ze szczegółowym życiorysem
Leonarda, z jego studiami mechanicznymi i hydraulicznymi oraz projektami licznych maszyn,
ze studiami mechanicznymi i hydraulicznymi oraz projektami licznych maszyn. Można także
poznać sztukę wojenną z czasów Leonarda, modele fortyfikacji obronnych oraz machiny
oblężniczych, a także inne wynalazki, skafander nurka i aparat do oddychania pod wodą;
modele samolotu przyszłości, roboty, ulepszone skrzydła czy łopatki wirnika, projekt
spadochronu, śruby powietrznej oraz machin latających.
   Polskim dodatkiem do wystawy jest część opracowana przez zespół Narodowego
Centrum Kultury Filmowej pod kierunkiem Piotra Kuleszy, prezentująca archeologię
mediów, czyli wynalazki i projekty poprzedzające powstanie fotografii, filmu i kina. Wśród
prezentowanych Polaków są: Jan Wnęk (prekursor lotnictwa), Jan Szczepanik, Kazimierz
Prószyński (zajmujący się głownie fotografią i filmem) i Czesław Tański (prekursor
awiatyki). Warto zapoznać się także z polsko-angielskim obszernym katalogiem wystawy
„Zapiski Wynalazców”, wydanym przez Polski Instytut Sztuki Filmowej oraz EC1-Łódź.
Wystawę zwiedzili młodzi adepci wynalazczości na zaproszenie działającej w Tarnowie od
15 lat Fundacji im. Jana Szczepanika, realizujący projekt „Geniusz Jana Szczepanika dawniej
i dziś”.

Mieczysław Czosnyka